Arhus centri u Tuzli i Banja Luci podržavaju najave iz Evropske unije o uvođenju cijena takse na CO2 emisije u cijenu električne energije, koja se izvozi iz zemalja Zapadnog Balkana u EU i to vjerovatno već od 2025. godine, istovremeno pozivajući vlasti u našoj zemlji da se ozbiljno uključe u proces dekorbanizacije, što je jedan od ciljeva ovakve odluke.
Uspostavljanje mehanizma za graničnu prilagodbu emisija ugljika, što se očekuje da Evropska unija odobri krajem juna, značajno bi uticalo na budući izvoz električne energije iz BiH, a ovaj mehanizam bio bi pokušaj u izjednačavanju uslova na evropskom tržištu energije, smatraju Arhus centri u BiH.
“Dva su načina da primijenimo taksu na CO2 emisije: prvi je da mi prikupljamo te takse na CO2 emisije i drugi da sve ono što izvozimo u Evropsku uniju kroz taj mehanizam, čija će primjena početi od 2025. godine, plaćamo Evropi, što u svakom slučaju znači da će naši proizvodi biti opterećeni sa nekih 60 ili 70 eura po toni CO2”, navodi Denis Žiško iz Arhus centra u Tuzli, ističući da je razlog što ovo Evropa uvodi je ubrzati dekarbonizaciju energetskog sistema, jer će se ova taksa pored električne energije odnositi i na željezo, cement, aluminij, te gnojiva.
Poenta je da se dekorbonizacija provede što brže, a da se sredstva prikupljena kroz ove takse usmjere kao subvencija za tu tranziciju, odnosno kao pomoć građanima i privredi da uradi dekarbonizaciju svojih sektora, smatraju Arhus centri u BiH.
“Krajnje je vrijeme da se vlasti u BiH probude i ozbiljno uključe u proces dekarbonizacije i što prije počnemo raditi na dekarbonizaciji energetskog sektora, to će nas taj proces manje koštati“, ističe Denis Žiško iz Aarhus centra u Tuzli. (V.J.)