Snus predstavlja duhanski proizvod “bez dima” koji se pakuje u pakovanja opasnog sadržaja koji već godinama unazad zaokuplja pažnju zdravstvenih radnika kao tanka linija između cigareta i droge. I jedno i drugo su potvrđeni riziko faktori za fizičko i psihičko zdravlje, a posebno zbog osjećaja ovisnosti koji izazivaju.
Javna zdravstvena ustanova Zavod za bolesti ovisnosti Zeničko-dobojskog kantona je započela preventivnu promotivnu kampanju o štetnosti snusa koji je sve popularniji među srednjoškolcima i studentima i u Bosni i Hercegovini.
“Na području Zenočko-dobojskog kantona u posljednje vrijeme primjetili smo da se pojavljuje jedna nova moda. Moda tinejdžera koja je bolesna moda, nimalo nije zdrava, a to je upotreba snusa. Snusa, jedne supstance koja u stvari predstavlja jednu komponentu, odnosno jednu materiju kojaje spravljena od duhana. Znači ovdje se radi o duhanskom proizvodu koji nije više onako pripremljen da se puši u obliku cigareta, da sagorijeva već je pripremljen, dizajniran na neki način slično onim kesicama za čaj, manjeg obima, koje su vlažne i koje su dodatno na taj pripremljeni duhan obogaćene sa nikotinom. I one se koriste na način da se stavljaju između usne i gornje desni”, objašnjava Amir dr Čustović, direktor JZU Zavod za bolesti ovisnosti ZDK.
Paketići „snusa” veoma su jeftini i lako dostupni. Ali ono što je problematično i opasno u vezi sa ovim nikotinskim proizvodom, jeste to što „snus” stvara zavisnost i može izazvati čitav niz bolesti, poput paradontopatije i – raka, upozoravaju stručnjaci.
Duvanska industrija promoviše „snus” kao nešto što je manje štetno od cigareta, manje opasno i da je sredstvo za odvikavanje od pušenja, međutim studije su pokazale potpuno suprotno. Naime, nakon otprilike tri godine kontinuirane upotrebe „snus” može izazvati rak usne duplje, a posle pet godina može izazvati rak grla, ždrela, želuca i pankreasa. Pored toga, vrlo je opasan za kardiovaskularni sistem, jer ima jako visoke koncentracije nikotina.
Švedska je jedina zemlja članica EU u kojoj je “snus” dozvoljen i može se legalno kupovati. Naime, Švedska je zemlja sa dugom tradicijom konzumiranja tog proizvoda.
“Snus” i njemu slični proizvodi, koji su namenjeni za oralnu upotrebu, ali se ne konzumiraju kao cigarete niti kao duvan za žvakanje, bili su predmet kontroverzi u Evropskoj uniji, što je na kraju rezultiralo zabranom stavljanja u promet, koja je usvojena 1992. godine. (T.B.)
