Industrija PVC i ALU prozora, vrata i fasada, ili kako se to narodski kaže “stolarije”, buja u Bosni i Hercegovini posljednjih godina.
Broj kompanija koje se bave ovom djelatnošću, kao i obim njihovog poslovanja, raste iz godinu u godinu. S druge strane, ova je industrija najčešće zanemarena kad se govori o dominantnim industrijama Bosne i Hercegovine, gdje često metalska i drvna industrija imaju epitet nosećih grana industrije. Kakva je zaista situacija?
Pošto industrija PVC i ALU prozora, vrata i fasada ne postoji kao zasebna formalna grana industrije, teško je precizno izračunati obim i razmjere njenog statusa u Bosni i Hercegovini. Ova se industrija djelimično može ubrojati u metalsku, djelimično u “plastičarsku”, a po svom krajnjem tržištu i mjestu ugradnje, ona spada u industriju građevinskih elemenata. Niti postoje visoko-školske ustanove ili usmjerenja koji se bave ovim tehnologijama, niti se ova oblast izučava u srednjim školama za nivoe tehničara ili majstora.
Dalje, većina podsticajnih programa domaćih i međunarodnih organizacija za podršku biznisu i kreiranju konkurentnih radnih mjesta također ne uzimaju ovu industriju u razmatranje. Iako u tvornicama PVC i ALU stolarije ili po terenima širom Evrope postoje mnoga poželjna i napredna radna mjesta (npr. operateri na CNC mašinama, monteri, itd), često se prednost daje CNC operaterima u metalskoj ili drvnoj industriji, zavarivačima, operaterima robota, itd.
Procjena je da u ovoj branši djeluje na stotine kompanija u Bosni i Hercegovini, od kojih je većina onih manjih sa do 20 uposlenika, dok nekoliko destina njih djeluje sa 50 i više uposlenika. Nekoliko njih upošljava preko 100 uposlenika. Broj pogona iz ove djelatnosti je takav, da se može reći da u skoro svakom selu u Bosni i Hercegovini postoji makar jedna mala fabričica PVC stolarije.
Broj radnika ove industrije u BiH se po ovoj procjeni može kretati u rasponu od nekoliko hiljada do desetak hiljada, piše PIT.ba. Tu spadaju kako pogonski i administrativni uposlenici ovih kompanija u samim tvornicama, tako i brojni terenski radnici (monteri) širom Evrope i svijeta. Također, ne mogu se zanemariti ni svi uposlenici kompanija koje servisiraju ovu granu industrije, dakle brojne trgovačke, uslužne i proizvodne kompanije koje predstavljaju određenu produženu ruku glavnim proizvođačima.
U strukturi kompanija se iskristalisalo njih nekoliko kategorija:
Srednje i veće kompanije proizvođači PVC i ALU stolarije koji se pretežno bave izvozom na vanjska tržišta (EU uglavnom) Manje i srednje kompanije proizvođači PVC i ALU stolarije koje pretežno posluju na domaćem tržištu. Kompanije koje se bave inžinjeringom, prodajom i vođenjem projekata iz oblasti prozora, vrata i fasada, uglavnom za vanjsko tržište.
Kompanije koje se dominantno bave uslugama montiranja i ugradnje stolarije širom Evrope (ovo su ili EU kompanije koje su u vlasništvu BH dijaspore ili su neka vrsta produžene ruke kompanija navedenih pod brojem 1 Kompanije koje se bave servisiranjem proizvođača PVC i ALU stolarije, npr. distribucijom sirovina, mašina, softvera, itd.
Izvor: klix.ba
