Regionalna kampanja „Ujedinjeni Balkan za čist zrak” od 22. decembra biće sprovedena drugu godinu zaredom, s ciljem podizanja svijesti stanovnika regiona o uzrocima i posljedicama zagađenja, mogućim načinima poboljšanja kvaliteta zraka i borbi za zdraviju životnu sredinu kroz regionalnu solidarnost.
Ove godine jedna od tema u fokusu kampanje su i posljedice i štetnost zagađenja termoelektrana na ugalj, kao i zagađenja porijeklom iz teške industrije.
„Ujedinjeni Balkan za čist zrak”, sprovodi Evropski fond za Balkan uz podršku brojnih organizacija, među kojima je i Eko forum iz Zenice.
”BiH je potpisala nekoliko međunarodnih sporazuma kojim se obavezala da će izvršiti dekarbonizaciju društva,industrije i proizvodnje energije i drugih oblasti”, podsjeća Samir Lemeš, univerzitetski profesor i predsjednik Eko foruma.
Prema njegovim riječima, problem je što BiH nema planove za takvo nešto.
”Vrlo je važno da se naprave dokumenti koji će biti jasno dostupni i da svi relevantni subjekti učestvuju u njihovoj izradi da bismo obezbijedli pravednu tranziciju.
U cijelom procesu rudari se ne smiju ostaviti bez posla i na ulici,to je bolan proces i treba da ide postepeno,pri čemu se moraju koristiti sredstva EU i međunarodnih fondova i te in vesticije treba usmjeriti u čiste energije,utopljavanje objekata i štednju energije”, smatra prof. Lemeš.
Učesnice i učesnici informativne kampanje “Ujedinjeni Balkan za čist zrak” zalažu se da se sprovede što brže gašenje termoelektrana na ugalj i da se zagađenje porijeklom iz teške industrije hitno svede u propisane okvire. Tražimo i da građani dobiju mjesto za stolom kada se odlučuje o okolišnim i drugim dozvolama za proizvodna postrojenja.
Osim industrije, ugalj se troši i u domaćinstvima i toplanama, a prestankom upotrebe tog fosilnog goriva nestao bi glavni pojedinačni izvor zagađenja zraka na Zapadnom Balkanu.
Umjesto u izgradnju i obnovu termoelektrana, novac iz budžeta može da se usmjeri u socijalne programe i prekvalifikaciju radnika te podizanje solarnih elektrana na mjestu ugljenokopa koje bi zamijenile elektroenergetske kapacitete koji se gase. Tako bi transformacija industrije mogla biti najzelenija na kontinentu.
Solidarnom borbom građana Zapadnog Balkana možemo zajedno do čistijih tehnologija i zdravije budućnosti, poruka je kampanje.(Š.B.)
