Ovogodišnji mart bio je najtopliji ikada izmjeren u Evropi sa značajnom razlikom, saopštila je Služba za klimatske promjene Copernicus, navodeći ekstremne količine padavina širom kontinenta koji se zagrijava brže od bilo kojeg drugog.
U međuvremenu, svijet je vidio drugi najtopliji mart u skupu podataka Copernicus, koji je zadržao gotovo neprekinut period rekordnih ili skoro rekordnih temperatura koji se održava od jula 2023.
Od tada je gotovo svaki mjesec bio za najmanje 1,5 stepeni Celzijusa topliji nego što je bio prije industrijske revolucije kada je čovječanstvo počelo sagorijevati ogromne količine uglja, nafte i plina.
Mart je bio 1,6 stepeni Celzijusa iznad predindustrijskog vremena, produžavajući anomaliju toliko ekstremnu da naučnici još uvijek pokušavaju da je u potpunosti objasne.
“To što smo još uvijek na 1,6 stepeni iznad predindustrijske je zaista vrijedno pažnje”, rekla je Friederike Otto sa Grantham instituta za klimatske promjene i okoliš na Imperial College London.
Kako je dodala, veoma smo čvrsto u rukama klimatskih promjena uzrokovanih ljudskim djelovanjem.
Naučnici upozoravaju da svaki djelić stepena globalnog zagrijavanja povećava intenzitet i učestalost ekstremnih vremenskih pojava kao što su toplinski valovi, obilne padavine i suše.
Klimatske promjene ne ogledaju se samo u porastu temperatura, već i kao posljedica sve te dodatne topline koja je zarobljena u atmosferi i morima stakleničkim plinovima poput ugljičnog dioksida i metana.
Toplija mora znače veće isparavanje i veću vlagu u atmosferi, uzrokujući veće poplave i unos energije u ciklone, ali također utiču na globalne obrasce padavina.
Mart u Evropi bio je 0,26 C iznad prethodnog najtoplijeg rekorda za mjesec postavljen 2014. godine, rekla je Kopernik.
To je također bio “mjesec sa kontrastnim ekstremnim količinama padavina” širom kontinenta, rekla je Samantha Burgess iz Evropskog centra za srednjoročne vremenske prognoze, koji vodi Copernicus klimatski monitor.
Neki dijelovi Evrope doživjeli su “najsušniji mart u historiji, a drugi najvlažniji” oko pola vijeka, rekla je Burgess.
Spektakularni porast globalne vrućine pogurao je 2023., a zatim 2024. da postanu najtoplije godine u historiji.
Prošla godina je bila i prva puna kalendarska godina koja je premašila 1,5C, sigurniju granicu zagrijavanja koju je većina zemalja dogovorila u okviru Pariskog klimatskog sporazuma.
Ovo je predstavljalo privremeno, a ne trajno kršenje ovog dugoročnog cilja, ali naučnici su upozorili da cilj održavanja temperatura ispod tog praga izmiče dalje od dosega.
Naučnici su očekivali da će vanredna vrućina nestati nakon što je El Nino zatopljenje dostigao vrhunac početkom 2024. godine, a uslovi su se postepeno prebacili u fazu zahlađenja La Nina.
Ali globalne temperature su ostale tvrdoglavo visoke, što je izazvalo debatu među naučnicima o tome koji bi drugi faktori mogli dovesti do vrha očekivanja.
Klix.ba
