Bosna i Hercegovina je zemlja u kojoj više ljudi umire nego što ih se rađa, gdje je nezaposlenost visoka, pogotovo među mladima, gdje se ekonomske reforme za dobrobit građana odvijaju sporo, i koja se i dalje koristi kao tranzitna tačka za trgovinu drogom.
Ovim riječima je Bosnu i Hercegovinu opisala Centralna obavještajna agencija (CIA) Sjedinjenih Američkih Država.
Bosna i Hercegovina je “sve više mjesto tranzita za heroin koji se prevozi u zapadnu Evropu”, a i “manje mjesto tranzita za marihuanu”, navodi CIA.
Dodaju da je zemlja “i dalje veoma pogodna za pranje novca” uslijed nedovoljno regulisane ekonomije većinom bazirane na gotovini ili kešu, slabe vladavine zakona i korupcije.
Podaci CIA sadrže i podatke iz popisa stanovništva 2013. godine, pa se u tom dijelu spominje i to da vlasti u Republici Srpskoj ne prihvataju te rezultate.
Ekonomija je “među najmanje konkuretnima u regionu” i prema CIA, strane banke, prvenstveno iz Austrije i Italije, kontrolišu veliki dio bankarskog sektora, mada je najveća banka u državi jedna domaća privatna banka.
Privreda se u velikoj mjeri zasniva na izvozu “raznih metala, energije, tekstila i namještaja”, ali i na pošiljkama novca iz drugih država i međunarodnoj novčanoj pomoći.
“Veoma decentralizovana vlada sputava koordinaciju u ekonomskoj politici i reforme, dok prekomjerna birokratija i segmentirano tržište odvraćaju strane investicije”, sadržano je u izvještaju, gdje je istaknuto i to da je država 2016. godine započela trogodišnji kreditni aranžman sa Međunarodnim monetarnim fondom, ali da je imala poteškoća u zadovoljavanju ekonomskih reformi koje su potrebne za uplate svih tranši aranžmana.
Privatni sektor sporo napreduje, a strane investicije su “naglo opale nakon 2007. godine” i ostalo je tako, naglašeno je u izvještaju CIA. Podcrtan je i podatak o visokom stepenu nezaposlenosti kao “najozbiljniji makroekonomski problem”.
CIA je ocijenila da je uspješna implementacija poreza na dodatnu vrijednost u 2006. godini obezbjedila siguran izvor prihoda za vladu i pomogla u smanjivanju sive ekonomije. Ali kao veliki problem su ocijenili javnu percepciju korupcije u vladi i zloupotrebe prihoda od poreza koje su podstakle održavanje širokog stepena neformalne ekonomije u državi.
Prioriteti Bosne i Hercegovine na ekonomskom planu su ubrzavanje integracije u Evropsku unije, jačanje fiskalnog sistema, reforma javne uprave, članstvo u Svjetskoj trgovinskoj organizaciji i osiguravanje ekonomskog rasta jačanjem konkurentnog privatnog sektora, navedeno je u izvještaju CIA.
Pored stope nezaposlenosti od 20,5 posto u 2017. godini, CIA je ukazala da je stvarna nezaposlenost niža s obzirom na to da mnogi nezaposleni rade unutar sive zone ekonomije.
Prema podacima iz 2017. godine, Bosna i Hercegovina najviše izvozi u Njemačku u iznosu od 14,7 posto, Hrvatsku 11,8 posto, Italiju 11,1 posto, Srbiju 10 posto, Sloveniju 9 posto i Austriju 8,3 posto.
Shodno podacima također iz 2017. godine, Bosna i Hercegovina najviše uvozi iz Njemačke u iznosu od 11,6 posto, Italije 11,3 posto, Srbije 11,1 posto, Hrvatske 10,1 posto, Kine 6,5 posto, Slovenije 5 posto, Rusije 4,7 posto i Turske 4,2 posto.
Što se tiče međunarodnih sporova, CIA je istaknula da Bosna i Hercegovina ima teritorijalne sporove sa Srbijom na području rijeke Drine. Međuetnički sukobi, povrede ljudskih prava i ratna dejstva su ostavili 99.000 raseljenih ljudi unutar države, podsjetila je američka agencija.
Što se tiče okoliša, CIA je ukazala da Bosna i Hercegovina ima problem sa zagađenjem zraka, ilegalnom sječom šuma, neadekvatnim postrojenjima za otpadne vode i upravljanjem u slučaju poplava, ograničenim postrojenjima za upravljanje otpadom, kao i veliki broj mina koje su zaostale iz rata u određenim područjima u državi.
N1
